I: Cấu trúc và các cách nói thường
gặp của 1 bài thuyết trình bằng tiếng anh
1. Phần mở đầu cho bài thuyết trình
bằng tiếng anh:
Sau khi chào hỏi mọi
người xong, bạn nên giới thiệu qua về bài thuyết trình của mình như: thời gian
thuyết trình, đầu mục chính… Bạn nên có một mở đầu bài viết thật ấn tưởng để
thu hút sự chú ý của khán giả về nội dung mình muốn nói ngay từ những phút đầu
tiên.
Có một vài cách để
tạo một mở đầu lôi cuốn như: mở đầu bằng những vấn đề nóng, mang tính thời sự
đang được nhiều người quan tâm. Chẳng hạn như: Inflation is hot topic today, so I will talk
about it in my presentation today. (Lạm phát là chủ đề nóng bỏng
hiện nay vì vậy bài thuyết trình của tôi ngày hôm nay sẽ nói về vấn đề này).
Hay bạn cũng có thể lôi cuốn sự chú ý của khán giả bằng cách mở đầu bài thuyết
trình bằng những con số gây ấn tượng.
Ví dụ: As you all know, this company is losing its market share. But we
are being asked to increase sales by 20 – 25%. How can we possibly increase
sales in shrinking market? You will know after listening my presentation. (Như
các bạn đã biết công ty này đang mất dần thị phần, thế mà chúng tôi lại bị buộc
phải tăng doanh số bán hàng thêm 20 – 25% cơ đấy. Làm sao chúng tôi có thể làm
được điều này trong khi thị trường đang xuống dốc? Bạn sẽ biết điều đó ngay sau
khi nghe bài thuyết trình của tôi). Một vài cụm từ và câu thường dùng trong
phần mở đầu của bài thuyết trình, chúng sẽ giúp bạn bắt đầu dễ dàng hơn:
• Hello everyone! (Xin chào mọi người!)
• Ladies and gentlemen! (Kính chào quý vị đại biểu!)
• My presentation is in three parts. (Bài thuyết trình của tôi gồm
ba phần).
• My presentation is divided into three main sections. (Bài thuyết
trình của tôi gồm ba phần).
• Firstly…… Secondly……….Thirdly………Finally……
(Đầu tiên là…….Phần thứ hai là…….Thứ ba là…….Cuối cùng là………)
• I’m going to talk about…… (Tôi sẽ nói về………)
• I will take a look at…… (Tôi sẽ nói qua về…….)
• I will tell you something about the background of …… (Tôi sẽ nói
cho các bạn vài điều căn bản về……)
• I will fill you in on the history of…….. (Tôi sẽ cho các bạn
nghe lịch sử của……)
• I want to concentrate on ……….. (Tôi muốn tập trung nói về ……)
• During my presentation, please fell free to interrupt me if you
have any questions. (Trong khi tôi thuyết trình, các bạn có thể đặt câu hỏi bất
kỳ lúc nào).
• There will be time for questions and answer at the end of the
presentation. (Tôi sẽ giành thời gian cuối buổi thuyết trình để cho phần giải
đáp thắc mắc).
• I’d be grateful if you could ask your questions after the
presentation. (Sau khi tôi thuyết trình các bạn có thể đưa ra câu hỏi của
mình).
2. Phần nội dung chính khi thuyết
trình bằng tiếng anh
Trong suốt quá trình
nói, bạn nên nhắc cho khán giả biết rằng bạn đang nói đến đâu và phần bạn sẽ
nói có liên quan gì đến những phần trước đó hoặc nó sẽ giúp cho khán giả có
được những thông tin hoặc lợi ích gì. Bạn có thể sự dụng một số mẫu câu như:
§
As I said at the beginning of my presentation… (Như tôi đã nói ở
phần đầu bài thuyết trình…)
§
This, of course, will help you to achieve the 20% increase. (Tất
nhiên phần này sẽ giúp bạn biết được làm thế nào để đạt được mức tăng trưởng
20%).
§
As you remember, we are concerned with…. (Chắc bạn vẫn còn nhớ
chúng ta đang lưu tâm đến…)
§
This ties in with my original statement…. (Phần này có quan hệ chặt
chẽ với lập luận ban đầu…)
§
This relates directly to the question I put to you before. (Phần
này có liên hệ trực tiếp tới câu hỏi mà tôi đã đặt ra cho các bạn trước đó).
Hãy luôn nhớ rằng
những thông tin mà bạn đang nói đều mới đối với khán giả. Chỉ có bạn mới biết
rõ cấu trúc bài nói nhưng bạn nên cho khán giả biết khi bạn chuyển sang một ý
mới, có như vậy khán giả mới tiện theo dõi và sẵn sàng nghe những điều tiếp
theo bạn đang nói. Không nên chuyển ý một cách đột ngột vì như vậy người nghe
sẽ rất bất ngờ. Hơn nữa việc dùng các từ nối còn giúp cho người nghe tập trung
và không bị bỏ sót một ý nào hết. Bạn có thể nối các ý bằng các từ như “OK”
hoặc “right”, nhưng ngoài các từ này ra thì bạn cũng có thế sử dụng một vài
cách nói hữu ích khác như:
§
I’d now like to move on….. (Tôi muốn chuyển sang nói về…)
§
I’d like to turn to….. (Tôi muốn chuyển sang…)
§
That’s all I have to say about….. (Đó là tất cả những gì tôi muốn
nói về…)
§
Now I’d like to look at….. (Bây giờ tôi muốn xem xét tới vấn đề…)
§
This leads me to my next point….. (Điều này dẫn tới ý tiếp theo …)
Nếu trong khi thuyết
trình bạn sử dụng những tờ giấy nhỏ (memory card) để ghi những ý chính của bài
thì bạn nên để những mũi tên hay gạch nối (link) trên những tấm card này, điều
này sẽ nhắc nhở bạn phải dùng những từ nối để giữ sự chú ý của khán giả. Thêm
vào đó, việc bạn liếc nhìn những tấm card khiến bạn phải dừng lại một chút.
Điều này sẽ giúp khán giả biết được rằng bạn đang sắp chuyển sang một ý mới.
Trong khi thuyết trình, nhiều
khi bạn phải sử dụng đến hình ảnh minh họa (visual aids). Vậy thì khi dùng
visual aids bạn phải giới thiệu chúng như thể nào đây? Bạn có thể dùng những cụm
từ sau:
§
This graph shows you….. (Biểu đồ này cho thấy…)
§
Take a look at this chart…… (Nhìn vào đồ thị này…)
§
If you look at this, you will see…. (Nhìn vào đây, các bạn sẽ thấy…)
§
I’d like you to look at this….. (Tôi muốn các bạn hãy nhìn vào
đây…)
§
This chart illustrates the figures…. (Biểu đồ này minh họa số liệu……)
§
This graph gives you a break down of…. (Biểu đồ này cho thấy sự sụt
giảm của của…)
Trong khi sử dụng visual aids hãy nhớ để khán giả có thời gian để
hiểu thông tin của hình ảnh minh họa. Vì vậy, hãy tạm ngừng nói trong giây lát
để khán giả có thời gian nhìn visual aids và sau đó, hãy giải thích tại sao
visual aids đó lại quan trọng. Bạn có thể dùng những câu đại loại như:
§
As you can see….(Như bạn thấy…)
§
This clearly shows…. (Rõ ràng là…)
§
From this, we can understand why/ how… (Từ đây, chúng ta có thể hiểu
tại sao/ bằng cách nào…)
§
This area of the chart is interesting…. (Phần này của biểu đồ khá
thú vị…)
3. Phần kết bài
Ở cuối mỗi bài thuyết
trình, diễn giả thường tóm tắt lại những gì vừa nói để nhắc lại một lần nữa cho
khán giả những ý chính được nói đến trong bài. Trong phần này, bạn có thể sử
dụng những câu như:
§
That brings me to the end of my presentation. I’ve talked about….
(Tôi xin dừng bài nói hôm nay tại đây. Tôi vừa nói về…)
§
Well, that’s about it for now. We’ve covered…. (Trên đây là tất cả
nội dung bài thuyết trình hôm nay. Chúng ta vừa bàn tới…)
§
So, that was our marketing strategy. In brief, we…. (Vâng, đó là
chiến lược marketing của chúng tôi. Nói tóm lại, chúng tôi…)
§
To summarize, I …. (Tóm lại, tôi …)
Nhưng bạn nên ghi nhớ là phải có sự liên kết giữa phần kết thúc
này với những gì bạn đã nói trong phần mở đầu. Bạn có thể tham khảo một vài câu
dưới đây:
§
So I hope that you’re a little clearer on how we can achieve sales
growth of 20%. (Do đó, tôi hy vọng bạn đã hiểu rõ hơn những biện pháp chúng tôi
áp dụng để có thể đạt được mức tăng trưởng 20%)
§
To return to the original question, we can achieve….(Trở lại với
câu hỏi ban đầu, chúng tôi có thể đạt được…)
§
So just to round the talk off, I want to go back to the beginning
when I asked you…. (Tôi muốn quay trở lại với câu hỏi tôi đã nêu ra với các bạn
lúc đầu…)
§
I hope that my presentation today will help you with what I said
at the beginning… (Tôi hy vọng bài thuyết trình của tôi hôm nay sẽ giúp bạn hiểu
rõ hơn những nội dung tôi đề cập trong phần đầu…)
Thế còn trong trường hợp bạn nhỡ miệng nói sai thì sao? Tốt nhất
là bạn hãy diễn đạt lại những điều bạn vừa nói theo một cách khác. Bạn có thể
nói:
§
Let me just say that in another way. (Để tôi nói lại điều đó theo
một cách khác).
§
Perhaps I can rephrase that. (Tôi có thể nói lại điều này theo một
cách khác)
§
Put I mean to say is…. (Điều tôi vừa nói có nghĩa là…)
§
What I mean to say is…. (Ý của tôi là…)
II. Một số kinh nghiệm chuẩn bị trước
khi thuyết trình
Thuyết trình là nghệ thuật xử lý các “ý tưởng” để tương tác với
người nghe nhằm đạt một mục tiêu nào đó. Khi thuyết trình, có 3 vấn đề quan
trọng chúng ta cần quan tâm đó là:
Thứ nhất, Nội dung và Slide thuyết trình:
Về slide, đây là ấn tượng đầu tiên mà người nghe tiếp cận bài
thuyết trình. Một slide chuẩn, đẹp sẽ là bước khởi đầu tạo nên sự thành công
cho bài thuyết trình. Đây là phần chúng ta có thời gian nhiều để chuẩn bị và
hoàn toàn chủ động đầu tư.
Về nội dung: chúng ta cần trả lời các câu hỏi sau: Nội dung sẽ nói
gì? Nói trong bao lâu? Nói như thế nào cho lôi cuốn? Động cơ của người nghe là
gì? Xem silde để hiểu rõ hơn về kế hoạch soạn nội dung
Khi trả lời các câu hỏi trên thật cô đọng và súc tích, chúng ta sẽ
có một bước khởi đầu tốt. Kinh nghiệm khi soạn nội dung là chúng ta phải viết
ra, viết đi viết lại 3- 5 lần để cho nội dung được cô đọng. Cố gắng làm cho nội
dung càng ngắn càng tốt và quan trọng hơn là phải làm thật rõ các ý chính và
các mối quan hệ của các ý.
Thứ hai, Các tài liệu đính kèm
– [nên để thêm từ Tiếng Anh]. Thông thường, các bài thuyết trình mà đặc biệt là
các bài giảng, người thuyết trình thường bỏ qua việc soạn các tài liệu đính kèm
để gửi cho người nghe. Nội dung các tài liệu này bao gồm: Bảng tóm tắt Slide thuyết trình với các nội
dung chi tiết cần lược bỏ để người tham dự tư duy và thảo luận nhóm; Một số
thông tin chi tiết để phục vụ nhu cầu tìm hiểu chi tiết hơn của người nghe; Các
thông tin chứng minh độ tin cậy của các nội dung thuyết trình, đặc biệt là các
con số, các dẫn chứng về khảo sát, nguồn khảo sát.